Coğrafiya 8, 9 və 10-cu siniflər
01 aprel 2023
8-ci siniflər COĞRAFİYA
10-cu siniflər COĞRAFİYA
- İlkin coğrafi biliklərin toplanması. Coğrafi kəşflər
- Coğrafiya elmlərinin inkişafı. Azərbaycanda coğrafiya elminin inkişafı
- Materiklər və qitələr, onların tədqiqi
- Plan və miqyas. Şərti işarələr
- Üfüqün cəhətlərinin təyini. Kompas və azimut. Nisbi və mütləq hündürlük. Horizontallar
- Dərəcə toru və coğrafi koordinatlar Xəritələr və onların təsnifatı.
- Xəritələrdə təsvir üsulları.
- Səma cisimləri. Günəş sistemi planetləri. Yerin Günəş ətrafında illik hərəkəti və onun nəticələri.
- İşıqlanma qurşaqları. Günəş şüalarının düşmə bucağının hesablanması.
- Yerin Günəş öz oxu ətrafında hərəkəti və onun nəticələri. Yerli və qurşaq vaxtı
- Yerin daxili quruluşu. Litosfer. Süxurların təsnifatı
- Yerin müasir üfüqi və şaquli hərəkət sahələri. Zəlzələ və vulkanlar
- Litosfer tavaları və onların hərəkəti Yerin geoloji inkişafı. Qədim quru və su sahələri. Materiklərin geoloji quruluşu
- Yerin endogen qüvvələri nəticəsində relyefin formalaşması
- Dağlar və onların yaranması. Yer sətihinin düzənlikləri
- Xarici qüvvələrin relyefə təsiri
- Azərbaycan Respublikasının relyefi və faydalı qazıntıları
- Atmosferi quruluşu
- Günəş radiasiyası. Havanın temperaturu
- Atmosfer təzyiqi və külək
- Rejiminə görə küləklərin təsnifatı. Siklon və antisiklonlar
- Nisbi və mütləq rütubət. Yer kürəsində yağıntıların paylanması
- Təbiətdə suyun dövranı. Dünya okeanı. Okean suyunun temperaturu, duzluluğu və okeanda suyun hərəkəti
- Dənizlər və körfəzlər, boğaz, bərzəx, ada və yarımadalar
- GİRİŞ
- Coğrafiyanın predmeti, vəzifələri, sahələri, digər elmlərlə əlaqəsi və insanların həyatında əhəmiyyəti
- Yer haqqında coğrafi biliklərin inkişaf mərhələləri
- Materik və okeanların tədqiqat tarixi
- Coğrafi kəşflərdən tədqiqatlara doğru
- Azərbaycanda coğrafiya elminin inkişafı
- YER KÜRƏSİNİN KARTOQRAFİK TƏSVİRLƏRİ
- Miqyas
- Şərti işarələr
- Plan və planaalma
- Üfüqin cəhətləri, azimut
- Relyefin kartoqrafik təsviri. Nisbi və mütləq hündürlük. Horizontallar
- Yerin forma və ölçüləri. Qlobus
- Coğrafi qütblər, ekvator, meridian və paralellər. Coğrafi koordinatlar
- Coğrafiya xəritələri
- Coğrafi xəritələrdə təhriflər. Kartorafik proyeksiyalar
- Kartoqrafik təsvirlərin oxşar və fərqli cəhətləri
- Xəritələrin təsnifatı
- Xəritələrdə məsafələrin və sahələrin hesablanması
- Coğrafi informasiyaların xəritələrdə təqdimolunma üsulları
- YER SƏMA CİSMİDİR
- Kainat və Günəş sisteminin yaranması
- Yerin Günəş ətrafında hərəkəti və onun coğrafi nəticələri
- İşıqlanma qurşaqları
- Yer səthində günəş şüalarının düşmə bucağı və Günəşin görünmə vəziyyətinin dəyişməsi
- Yerin öz oxu ətrafında hərəkəti və onun coğrafi nəticələri
- Yerli vaxt və saat qurşaqları
- YERİN İNKİŞAF MƏRHƏLƏLƏRİ VƏ DAXİLİ QURULUŞU
- Yerin daxili quruluşu. Yer qabığı və onun tipləri. Litosfer
- Yer qabığını təşkil edən süxurlar və faydalı qazıntılar
- Tektonik proseslər. Zəlzələ, vulkan və qeyzerlər
- Litosfer tavaları və onların hərəkəti
- YER SƏTHİNİN RELYEFİ
- Relyef əmələgətirən amillər. Morfostruktur və morfoskulptur anlayışları
- Relyef formalarının təsnifatı: dağlar və düzənliklər
- Okean dibinin relyefi. Ekzogen mənşəli relyef formaları
- AZƏRBAYCANIN GEOLOJİ VƏ GEOMORFOLOJİ QURULUŞU
- Azərbaycanın tektonik zonaları, geoloji quruluşu və faydalı qazıntıları
- Azərbaycan ərazisində endogen və ekzogen mənşəli relyef formaları
- ATMOSFER
- Atmosferin yaranması, tərkibi və quruluşu
- Günəş radiasiyası, onun növləri və Yer kürəsində paylanması
- Havanın temperatur rejimi: orta sutkalıq, orta aylıq, orta illik temperaturlar. Temperatur amplitudu
- Temperaturun üfüqi və şaquli istiqamətdə dəyişməsi. Temperatur inversiyası. İstilik qurşaqları
- Atmosfer təzyiqi, onun hündürlükdən və havanın temperaturundan asılı olaraq dəyişməsi. Təzyiq qurşaqları
- Küləklər və onun əsas növləri. Külək gülü. Siklon və antisiklonlar
- Atmosferdə su. Nisbi və mütləq rütubətlilik. Buxarlanma, buxarlanma qabiliyyəti və rütubətlənmə əmsalı
- Atmosfer yağıntıları, onların növləri və paylanması
- Hava kütlələri və atmosfer cəbhələri
- İqlim qurşaqları
- Materiklərin iqlimi
- Azərbaycanda günəş radiasiyası və havanın temperaturu
- Azərbaycan ərazisinə daxil olan hava kütlələri. Yerli hava dövranı
- Azərbaycanda yağıntıların paylanma xüsusiyyətləri. Buxarlanma qabiliyyəti
- Azərbaycanın iqlim tipləri
- HİDROSFER
- Hidrosferin yaranması və inkişafı
- Təbiətdə suyun dövranı
- Dünya okeanı və onun hissələri: dənizlər, körfəzlər, boğazlar
- Dünya okeanında quru hissələri: materiklər, adalar, arxipelaqlar, yarımadalar, bərzəxlər
10-cu siniflər COĞRAFİYA
- GİRİŞ
- Coğrafiyanın predmeti, vəzifələri, sahələri, digər elmlərlə əlaqəsi və insanların həyatında əhəmiyyəti
- Yer haqqında coğrafi biliklərin inkişaf mərhələləri
- Materik və okeanların tədqiqat tarixi
- Coğrafi kəşflərdən tədqiqatlara doğru
- Azərbaycanda coğrafiya elminin inkişafı
- YER KÜRƏSİNİN KARTOQRAFİK TƏSVİRLƏRİ
- Miqyas
- Şərti işarələr
- Plan və planaalma
- Üfüqin cəhətləri, azimut
- Relyefin kartoqrafik təsviri. Nisbi və mütləq hündürlük. Horizontallar
- Yerin forma və ölçüləri. Qlobus
- Coğrafi qütblər, ekvator, meridian və paralellər. Coğrafi koordinatlar
- Coğrafiya xəritələri
- Coğrafi xəritələrdə təhriflər. Kartorafik proyeksiyalar
- Kartoqrafik təsvirlərin oxşar və fərqli cəhətləri
- Xəritələrin təsnifatı
- Xəritələrdə məsafələrin və sahələrin hesablanması
- Kartoqrafik tədqiqat metodları
- Coğrafi informasiya sistemləri (CİS)
- YER SƏMA CİSMİDİR
- Kainat və Günəş sisteminin yaranması
- Yer maqnetizmi və Günəşin yerə təsiri
- Yerin Günəş ətrafında hərəkəti və onun coğrafi nəticələri
- İşıqlanma qurşaqları
- Yer səthində günəş şüalarının düşmə bucağı və Günəşin görünmə vəziyyətinin dəyişməsi
- Yerin öz oxu ətrafında hərəkəti və onun coğrafi nəticələri
- Yerli vaxt və saat qurşaqları
- YERİN İNKİŞAF MƏRHƏLƏLƏRİ VƏ DAXİLİ QURULUŞU
- Yerin planetar və geoloji inkişaf mərhələləri
- Yerin daxili quruluşu. Yer qabığı və onun tipləri. Litosfer
- Yer qabığını təşkil edən süxurlar və faydalı qazıntılar
- Litosfer tavaları. Qədim quru və su sahələri
- Tektonik proseslər. Zəlzələ, vulkan və qeyzerlər
- Geosinklinallar və platformalar
- Əsas dağəmələgəlmə mərhələləri
- YER SƏTHİNİN RELYEFİ
- Relyef əmələgətirən amillər. Morfostruktur və morfoskulptur anlayışları
- Relyef formalarının təsnifatı: dağlar və düzənliklər
- Okean dibinin relyefi. Ekzogen mənşəli relyef formaları
- Materiklərin geoloji quruluşu, relyefi və faydalı qazıntıları
- AZƏRBAYCANIN GEOLOJİ VƏ GEOMORFOLOJİ QURULUŞU
- Azərbaycanın tektonik zonaları, geoloji quruluşu və faydalı qazıntıları
- Azərbaycan ərazisində endogen və ekzogen mənşəli relyef formaları
- ATMOSFER
- Atmosferin yaranması, tərkibi və quruluşu
- Günəş radiasiyası, onun növləri və Yer kürəsində paylanması
- Havanın temperatur rejimi: orta sutkalıq, orta aylıq, orta illik temperaturlar. Temperatur amplitudu
- Temperaturun üfüqi və şaquli istiqamətdə dəyişməsi. Temperatur inversiyası. İstilik qurşaqları
- Atmosfer təzyiqi, onun hündürlükdən və havanın temperaturundan asılı olaraq dəyişməsi. Təzyiq qurşaqları
- Küləklər və onun əsas növləri. Külək gülü. Siklon və antisiklonlar
- Atmosferdə su. Nisbi və mütləq rütubətlilik. Buxarlanma, buxarlanma qabiliyyəti və rütubətlənmə əmsalı
- Atmosfer yağıntıları, onların növləri və paylanması
- Hava kütlələri və atmosfer cəbhələri
- İqlim qurşaqları
- Materiklərin iqlimi
- Azərbaycanda günəş radiasiyası və havanın temperaturu
- Azərbaycan ərazisinə daxil olan hava kütlələri. Yerli hava dövranı
- Azərbaycanda yağıntıların paylanma xüsusiyyətləri. Buxarlanma qabiliyyəti
- Azərbaycanın iqlim tipləri
- Dünyanın aqroiqlim ehtiyatları. Fəal temperaturların cəmi
- Qlobal iqlim dəyişmələri
- HİDROSFER
- Hidrosferin yaranması və inkişafı
- Təbiətdə suyun dövranı
- Dünya okeanı və onun hissələri: dənizlər, körfəzlər, boğazlar
- Dünya okeanında quru hissələri: materiklər, adalar, arxipelaqlar, yarımadalar, bərzəxlər
- Okean sularının fiziki və kimyəvi xüsusiyyətləri
- Okean dərinliklərinin ölçülməsi
- Okean sularının temperaturu, duzluluğu, şəffaflığı, onların üfüqi və şaquli istiqamətdə yerdəyişməsi
- Okeanda suyun hərəkəti: külək dalğaları, sunami, qabarma və çəkilmə, okean cərəyanları və onların iqlimə təsiri
- Okeanların canlı aləmi və sərvətləri
- Dünya okeanından istifadə və onun çirklənməsi
- Quru suları və onların növləri
- Çay və onun elementləri. Dağ və düzənlik çayları
- Çayların qida mənbələri, su rejimi. Hidroqraf
- Çayın düşməsi, meyilliliyi, çay şəbəkəsinin sıxlığı, çayın su sərfi və illik axımı. Eroziya bazisi
- Astana və şəlalələr. Yer kürəsinin iri çay sistemləri
- Göllər, onların təsnifatı və əhəmiyyəti
- Xəzər dənizi və onun əsas xüsusiyyətləri, problemləri və ekoloji vəziyyəti
- Buzlaqlar. Dağ və örtük buzlaqları. Aysberqlər
- Yeraltı sular və onların növləri
- Su anbarları, kanallar və kollektorlar
- Materikləri daxili suları
- Azərbaycanın çayları və gölləri, onların ərazi üzrə paylanması
- Azərbaycanın yeraltı sualrı, buzlaqları, su anbarları və suvarma kanalları